Tapu iptal ve tescil davası nedir ? Kural olarak taşınmaz mülkiyeti tapuda tescille kazanılmaktadır. Ancak tapuda yapılan tescil geçerli olmayan veya gerçek dışı bir hukuki sebebe dayanıyorsa bu tescil yolsuz bir tescildir. Yolsuz tescil ise her daim iptale tabidir.
Tapu kaydının kanuna aykırı olarak yolsuz ve usulsüz tescili halinde gerçek hak sahibinin tapu kaydının hukuka uygun hale getirilmesi için açtığı davaya tapu iptal ve tescil davası denilmektedir. Bu davaya tapu iptal davası, tapu tescil davası veya tescile zorlama davası da denilebilmektedir. Tapu iptal davası ile tapu adına yolsuz tescil edilen kişiden alınır ve tapu gerçek hak sahibi adına tescil edilir.
Bir diğer deyişle yolsuz tescilin sebep olduğu karışıklık ve hukuka aykırı durum bu dava ile giderilmektedir
İçindekiler
Tapu İptal ve Tescil Davasında Davalı/Davacı/Görevli Yetkili Mahkeme ve Zamanaşımı
Tapu iptal ve tescil davası tapu kaydında malik gözüken kişiye karşı açılır. Bu dava ile birlikte aynı zamanda tapu kaydında yer alan 3. Kişiye ait ayni bir hakkın (ipotek, satış vaadi, sükna, satış vadi vs) veya şahsi bir hakkın terkini de talep edilebilir. Bu takdirde bu dava davalı ile birlikte aynı zamanda tapuda hak sahibi gözüken 3. Kişiye karşı da açılmalıdır.
Tapu tescil davası bir diğer adıyla tapu iptal ve tescili davası için yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi, görevli mahkeme ise asliye hukuk mahkemesidir.
Tapu iptal ve tescil davası zamanaşımı yoktur. Bu sebeple bu dava her daim açılabilmektedir. Bunun tek istisnası kazandırıcı zamanaşımı sebebine dayalı açılan tapu iptali ve tescili davasıdır. Bu sebebe dayalı açılacak dava 20 yıl geçmekle birlikte açılabilecektir.
Tapu İptal ve Tescil Davası Açmanın Sebepleri Nelerdir?
Tapu iptal ve tescil davası kural olarak yolsuz tescil sebebi ile açılmaktadır. Ancak yolsuz tescile birçok neden sebep olabilmektedir. Bu sebeple yolsuz tescil sebeplerini sınırlandırmamak kaydı ile uygulamada en çok karşılaşılan sebeplere aşağıda değinilecektir.
- Hukuki Ehliyetsizlik Nedeniyle Tapu İptal ve Tescil Davası :
Temyiz kudreti ve fiil ehliyetine sahip olmayan bir kişi tarafından yapılan gayrimenkul satışı/alışı hukuki ehliyetsizlik sebebiyle tapu iptal davası için gerekçe olabilecektir. Konunun daha iyi anlaşılması adına akıl hastası, 18 yaşından küçük bir kişi veya sarhoş bir kişi tarafından gayrimenkul satışı yapılması bu duruma örnek verilebilir.
- Vekalet Görevinin Kötüye Kullanılması Nedeniyle Tapu İptal Ve Tescil Davası :
Vekil vekalet verenin menfaatlerine uygun davranma ve vekalet vereni zarara uğratacak iş ve işlemlerden kaçınma yükümlülüğü altındadır. Vekil bu yükümlülüğüne aykırı hareket ederek vekalet veren adına gayrimenkul satışı yaparsa ve gayrimenkulü alan 3. kişide vekilin kötü niyetli hareket ettiğini biliyor veya olayın şartlarına göre bilmesi gerekiyorsa bu halde vekalet verenin açacağı tapu iptal ve tescil davasında tapu 3. Kişiden alınır ve vekalet veren adına tescil edilir. Eğer ki 3. Kişi, vekilin kötü niyetli davrandığını bilmiyor ve durumun gidişatından da kötü niyeti bilebilecek durumda değilse bu takdirde 3. kişiye tapu iptal ve tescil davası açmak yerine uğranılan zarar için vekile tazminat davası açılması gerekecektir. Zira TMK 1023. Madde gereği 3. İyiniyetli kişinin hakkı burada korunacaktır.
- Muris Muvazaası Nedeniyle Tapu İptali ve Tescil Davası :
Mirasçıların sahip olduğu miras hakkını ortadan kaldırmak ( mirastan mal kaçırmak ) suretiyle miras bırakan tarafından yapılan hileli işlemler sebebiyle tapu iptal ve tescil davası açılabilecektir.
- Kazandırıcı Zamanaşımı ve Zilyetlik Nedeniyle Tapu Tescil Davası :
Tapuda kütüğünde sahibi kayıtlı olmayan gayrimenkulü kesintisiz ve davasız 20 yıl boyunca malik sıfatıyla zilyetliğinde tutan kişi bu dava ile mülkiyet hakkının kendisine verilmesini isteyebilir. Tapu kütüğünde kayıtlı olmayandan kasıt tapu kaydından taşınmazın mülk sahibinin kim olduğunun anlaşılamaması veya anlaşılsa dahi tapu sahibi hakkında 20 yıl önce gaiplik kararı verilmesi durumudur. Bu halde de tapu tescil davası açılabilir.
- Aile Konutu Şerhi Nedeniyle Tapu İptal ve Tescil Davası :
Eşlerin birlikte yaşadığı fakat evin eşlerden biri adına tapuda kayıtlı olduğu durumda taşınmaz sahibi olmayan eş bu taşınmaza aile konutu şerhi koydurabilir. Aile konutu şerhi konulması halinde gayrimenkulün sahibi olmayan eşin açık rızası alınmadan ev satılamaz. Eğer ki eşin rızası olmadan satış yapılırsa bu durumda tapu iptal davası için gerekçe olacaktır.
- Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesine Dayalı Tapu İptal Ve Tescil Davası,
- Önalım Hakkına Dayalı Tapu İptal Ve Tescil Davası,
- Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Sebebiyle Tapu İptal Ve Tescil Davası,
- Taşınmaz Satış Vaadine Dayalı Tapu İptal Ve Tescil Davası,
Tapu iptal ve tescil davası bünyesinde çok fazla hukuki ve teknik detay barındırdığından hak kaybı yaşanmaması adına bir miras avukatı / gayrimenkul avukatı ile çalışılmasında fayda vardır.
