Suçta Tekerrür

Suçta tekerrür nedir? Daha önce bir suç işleyip de cezası kesinleşen kişinin sonradan yasada belirtilen süreler içinde tekrardan suç işlemesi halinde daha ağır bir yaptırım sistemine tabi tutulmasını öngören düzenlemeye denir. Burada daha ağır bir yaptırımdan kasıt doğrudan verilen hapis cezasının artırılması değil, koşullu salıverilme sürelerinin kısaltılması ile mahkumun dışarıda geçirebileceği süreyi ceza infaz kurumunda geçirmesi, cezanın infazından sonra denetime tabi tutulması veya ikinci suçunda seçimlik yaptırımlardan hapis cezasının verilmesinin zorunlu olması benzeri yaptırımların uygulanmasıdır.

TCK’nın 58. Maddesinde yer alan bu kurum güvenlik tedbirleri başlığı altında düzenlendiği için bir güvenlik tedbiri hükmündedir. Bu şekilde suç işleyen kişiye mükerrir denilmektedir. Kendisine tekerrür hükümleri uygulanan hükümlünün cezası, 5275 sayılı infaz kanunu madde 108 uyarınca mükerrirlere özgü infaz rejimine göre infaz edilir. Bu noktada şu hususu da açıklamakta fayda var; kişinin ilk işlediği suçtan aldığı cezanın kesinleşmiş olması tekerrürün uygulanması için yeterlidir, ayrıca cezanın infaz edilmiş olması aranmamaktadır.

İçindekiler

Suçta Tekerrür Şartları

Tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için birtakım şartların meydana gelmiş olması gerekir. Söz konusu şartlar TCK. Madde 58’de düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesine göre;

Kişinin önceden işlediği bir suçun varlığı ve ilgili suçun cezasının kesinleşmiş olması gerekir. (Cezanın infaz edilip edilmediği önemli değildir, mahkumiyet kararının kesinleşmiş olması yeterlidir.)
İşlenen ilk suçun üstüne yasada belirtilen süreler dahilinde yeni bir suçun işlenmiş olması gerekir. Bu maddeyi açıklayacak olursak;

a-)Öncelikle ilk işlenen suçun kesinleşmesinden sonra kişinin cezası infaz edilmemişse bu noktada herhangi bir süre sınırı olmaksızın ikinci suçun birinci suçun kesinleşmesinden sonra işlenmesi şartıyla ikinci suça ise her zaman suçta tekerrür ilişkin hükümler uygulanır.

b-)İlk işlenen suç kesinleşip infaz edilmişse, ilk suçun cezasının 5 yıldan fazla olması durumunda cezanın infazından itibaren 5 yıl içinde ikinci suçun işlenmiş olması gerekir.

c-)İlk işlenen suç kesinleşip infaz edilmişse, ilk suçun cezasının 5 yıl veya daha az süreli olması durumunda cezanın infazından itibaren 3 yıl içinde ikinci suçun işlenmiş olması gerekir.(ilk suçun cezasının hapis veya adli para cezası olması arasında bir farklılık yoktur.)

Suçta Tekerrürün Sonuçları

Suçta tekerrür halinde,

Sonraki suça ilişkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezası ile adli para cezası öngörülmüşse, hapis cezasına hükmolunmak tadır.
Hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrıca, mükerrir hakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.
Suçun infazından sonra denetimli serbestlik tedbirlerine hükmolunur.

Sonuç olarak bu kurum, hükümlünün ikinci kere suç işlemesi nedeniyle, ilk kez suç işleyen bir kişiye göre daha ağır bir yaptırım sistemiyle karşı karşıya kalınması amaçlamaktadır. Açıkça kanun maddelerinden de görüleceği üzere kanun koyucu ikinci kez suç işlenmesini önlemek amacıyla özellikle doğrudan cezanın miktarını artırıcı değil, dolaylı olarak infazı zorlaştırarak veya seçenek yaptırımlardan hapis cezasının verilmesini zorunlu olarak öngörerek cezayı artırmayı amaçlayan düzenlemeler getirmiştir.

Suçta Tekerrür Hükümlerinin Uygulanamayacağı Durumlar

Tekerrür hükümleri her durumda uygulanamamaktadır. Belli başlı kısıtlamalar söz konusudur. Yine TCK md. 58’de ilgili kısıtlamalar düzenlenmiştir. Buna göre;

Fiili işlediği sırada 18 yaşını doldurmamış olan kişilerin işlediği suçlar dolayısıyla tekerrüre ilişkin hükümler uygulanmaz.
Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askeri suçlarla diğer suçlar arasında tekerrüre ilişkin hükümleri uygulanmaz.( Tekerrüre ilişkin hükümlerin uygulanması bakımından suçun vasfının bir önemi yoktur. Örneğin ilk suç yaralama ise ikinci suçun uyuşturucu ticareti olması tekerrüre ilişkin hükümlerin uygulanmasına engel değildir. Fakat suçun manevi unsuru açısından benzerlik aranmaktadır. Örnek verecek olursak ilk işlenen suç kasten işlenebilen suçlardan ise ikinci suçun da kasten işlenmiş olması veya ilk işlenen suç taksirle işlenmişse ikinci işlenen suçunda taksirle işlenmiş olması gerekir. Yoksa ilk suç kasten ikinci suç taksirle işlenebiliyorsa Suçta tekerrür hükümleri uygulanamaz).
Kabahatler kanunu uyarınca verilen idari yaptırımlar tekerrüre esas olamaz. Çünkü ortada bir yargılama sonucu verilmiş ceza mahkumiyeti yoktur.

Suçta Tekerrür ve Mükerrirlere Özgü İnfaz Rejimi

Suçta tekerrür olması halinde kişiye mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulanır. Mükerrirlere özgü infaz rejimi 5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun’un 108. Maddesinde düzenlenmiştir. İlgili maddeye göre;

Tekerrür halinde işlenen suçtan dolayı mahkum olunan

a-)Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının otuz dokuz yılının,

b-)Müebbet hapis cezasının otuz üç yılının,

c-)Süreli hapis cezasının dörtte üçünün, İnfaz kurumunda iyi halli olarak çekilmesi durumunda, koşullu salıverilmeden yararlanılabilir.

Tekerrür nedeniyle koşullu salıverme süresine eklenecek miktar, tekerrüre esas alınan cezanın en ağırından fazla olamaz.
İkinci defa tekerrüre ilişkin hükümlerinin uygulanması durumunda, hükümlü koşullu salıverilmez
Hakim, mükerrir hakkında cezanın infazının tamamlanmasından sonra başlamak ve bir yıldan az olmamak üzere denetim süresi belirler.
Tekerrür dolayısıyla belirlenen denetim süresinde, koşullu salıverilmeye ilişkin hükümler uygulanır.
Hakim, mükerrir hakkında denetim süresinin uzatılmasına karar verebilir. Denetim süresi en fazla beş yıla kadar uzatılabilir.
Cezanın infazı tamamlandıktan sonra devam eden denetim süresi içinde, bu madde hükümlerine göre kendilerine yüklenen yükümlülüklere ve yasaklara aykırı hareket eden mükerrirler, infaz hakimi kararı ile disiplin hapsine tabi tutulur. Disiplin hapsinin süresi on beş günden az ve üç aydan fazla olamaz.
Çocuğa karşı işlenen bir suçtan dolayı ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına veya müebbet hapis cezasına mahkumiyet halinde birinci fıkradaki koşullu salıverilme süreleri uygulanır.
Birinci fıkradaki koşullu salıverme süreleri, 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 102 nci maddesinin ikinci fıkrasında tanımlanan cinsel saldırı suçundan, 103 üncü maddesinde tanımlanan çocukların cinsel istismarı suçundan, 104 üncü maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrasında tanımlanan reşit olmayanla cinsel ilişki suçundan, 188 inci maddesinde tanımlanan uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan dolayı hapis cezasına mahkum olanlar hakkında da uygulanır. 188 inci madde hariç olmak üzere bu suçlardan dolayı hapis cezasına mahkum olanlar hakkında, cezanın infazı sırasında ve koşullu salıverildikleri takdirde denetim süresi içinde, aşağıdaki tedavi veya yükümlülüklerden bir veya birkaçına infaz hakimi tarafından karar verilir:

a) Tıbbi tedaviye tabi tutulmak
b) Tedavi amaçlı programlara katılmak
c) Suçun mağdurunun oturduğu ve çalıştığı yerleşim bölgesinde ikamet etmekten yasaklanmak d) Mağdurun bulunduğu yerlere yaklaşmaktan yasaklanmak
e) Çocuklarla bir arada olmayı gerektiren bir ortamda çalışmaktan yasaklanmak
f) Çocuklar hakkında bakım ve gözetim yükümlülüğünü gerektiren faaliyet icra etmekten yasaklanmak

Dokuzuncu fıkra hükümleri çocuklar hakkında uygulanmaz.

Suçta Tekerrür İle İlgili Yargıtay Kararları

Sanık hakkında tekerrüre esas alınan önceki mahkumiyeti taksirli suça ilişkin olup TCK’nin 58/4.maddesi uyarınca, kasıtlı suçlarla taksirli suçlar arasında tekerrür hükümlerinin uygulanamayacağının gözetilmemesi,
Bozmayı gerektirmiştir.(YARGITAY 3. Ceza Dairesi Esas: 2013/26313 Karar: 2014/13201 Karar Tarihi: 31.03.2014)
Sanığın tekerrüre esas alınan adli sicil kaydındaki ilamda, suç tarihinde uzlaşma kapsamında olmayan TCK’nın 151. maddesinde düzenlenen mala zarar verme suçu uyarınca mahkumiyetine karar verildiği, hükümden sonra 02/12/2016 tarih ve 29906 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe giren ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 6763 sayılı Kanunun 34. maddesi ile değişik CMK’nın 253/1. madde hükmü uyarınca, sanığa atılı mala zarar verme suçunun uzlaştırma kapsamına alınmış olması karşısında, anılan hükme ilişkin, uyarlama yargılaması yapılması gerektiğinden, uyarlama yargılaması sonucuna göre tekerrür hükümleri uygulanarak hüküm kurulup kurulmayacağının yeniden değerlendirilmesi zorunluluğu, Bozmayı gerektirmişti.(YARGITAY 18. Ceza Dairesi Esas: 2018/1317 Karar: 2019/10454 Karar Tarihi: 12.06.2019)

Ceza avukatı aracılığı ile süreçler hakkında daha detaylı bilgi sahibi olabilirsiniz.