Prim işçinin mal veya hizmet üretiminde daha istekli hale gelmesi ve başarısının artması için işveren tarafından ödül niteliğinde verilen ek ödemelerdir.
İŞÇİ HANGİ KOŞULLARDA PRİME HAK KAZANIR?
İşçi ve işveren arasında kararlaştırıldığı üzere; işçi belirli bir miktarda mal veya hizmet üretimini sağladığında veya prim için belirlenen başkaca koşulları yerine getirdiğinde işçi prim ücreti alamaya hak kazanacaktır.
İşçiye prim ücreti verilmesi aşağıda sayılan hallerde mümkündür;
1-İş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile işçiye prim verileceği kararlaştırılmışsa
2-İşveren işçiye prim verme hususunda taahhütte bulunmuşsa
3-Prim verilmesi işyeri uygulaması haline gelmişse işçi prim ücreti almaya hak kazanmıştır.
PRİM ÖDENMESİ NASIL İŞ YERİ UYGULAMASI HALİNE GELİR?
İşyerinde uzun süreden beri uygulanan prim ödenmesi uygulaması mevcutsa; işçi gerekli koşulları yerine getirdiğinde prim ödemesi almak onun için artık kazanılmış hak olacaktır. Bu sebeple işçi ileride çalışacağı yıllarda da gerekli koşulları sağladığında da prim ödemesi alacaktır. Uzun süreden beri uygulanagelen ifadesini Yargıtay şu şekilde yorumlamaktadır.
Yargıtay 9. HD., 2014/21153E., 2005/32270 K., 16.11.2015 T., ‘’işverenin yaptığı prim ödemesi, başarı veya herhangi bir kriter gözetilmeden arka arkaya 3 yıl sürmüş, 3 yıl aradan sonra tekrar etmiş olmakla bağlayıcı olmuş ve işyeri uygulaması haline gelmiştir. O halde uygulamadan tek taraflı olarak dönmek mümkün değildir’’
Özetle bir işyerinde 3 yıldan fazla prim ödenmesi yapılmışsa artık prim ödemelerinin ilerleyen yıllarda da ödenmeye devam edeceği ve işçinin gerekli koşulları sağladığı hallerde prim hakkının doğduğu kabul edilecektir.
İŞVEREN TEK TARAFLI OLARAK PRİM ÖDEMEKTEN VAZGEÇEBİLİR Mİ?
Hayır. Prim uygulamasından vazgeçilmesi 4758 sayılı iş kanunu madde 22 de düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesine göre prim uygulamasından vazgeçildiğini işverenin ilan etmesi, işçinin de yazılı olarak 6 iş günü içinde bu durumu kabul ettiğini işverene bildirmesi gerekmektedir. Bu durumun varlığı halinde prim uygulamasından vazgeçilebilecektir.
İŞVEREN TÜM İŞÇİLERE PRİM VERMEK ZORUNDA MIDIR?
İşveren tüm işlemlerinde olduğu gibi prim dağıtımında da aynı durumda ki işçileri arasında farklı işlem yapamayacaktır. Aksi halde bu husus işverenin işçileri gözetme borcuna ve eşit işlem yapma ilkesine aykırılık oluşturacaktır. Nitekim tabi ki prim ödemesi alabilmek adına işçinin prim için kararlaştırılan koşulları yerine getirmesi gerekmektedir. Burada esas olarak bahsedilen konu ise aynı işi yapan 2 işçi ye prim hakkı tanınmasıdır.
İKRAMİYE ALACAKLARINDA ZAMANAŞIMI KAÇ YILDIR?
İkramiye alacakları ücret alacağının bir çeşidi olduğundan 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olacaktır.
PRİM ALACAKLARINDA ZAMANAŞIMI KAÇ YILDIR?
Prim alacakları ücret alacağının bir çeşidi olduğundan 5 yıllık zamanaşımı süresine tabi olacaktır.
