Manevi tazminat nedir, manevi tazminat davası nedir ? Uğranılan manevi zararın karşılanması için açılan dava türüdür. İlgili kişinin çektiği ruhsal, psikolojik acının telafi edilmesi amacı gütmektedir. İşbu tazminatın miktarı belirlenirken tek bir ölçüte bağlı kalınmamaktadır. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 56. maddesine göre “Hâkim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir.
Ağır bedensel zarar veya ölüm hâlinde, zarar görenin veya ölenin yakınlarına da manevi tazminat olarak uygun bir miktar paranın ödenmesine karar verilebilir.” 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 58. maddesine göre “Kişilik hakkının zedelenmesinden zarar gören, uğradığı manevi zarara karşılık manevi tazminat adı altında bir miktar para ödenmesini isteyebilir. Hâkim, bu tazminatın ödenmesi yerine, diğer bir giderim biçimi kararlaştırabilir veya bu tazminata ekleyebilir; özellikle saldırıyı kınayan bir karar verebilir ve bu kararın yayımlanmasına hükmedebilir.” İşbu hükümler esas alınarak manevi tazminat davası kapsamında tazminat miktarı hesaplaması yapılmaktadır. Manevi zararın yanında kişi maddi olarak da zarara uğruyorsa maddi manevi tazminat davası açabilir..
İçindekiler
Manevi Tazminat Nedir, Manevi Tazminat Şartları
Manevi tazminat davası dayanağı; kişilik hakkına saldırı, kişilik hakkının zedelenmesinde, bedensel bütünlüğün ihlalinde, ölüm ve bedensel bütünlüğün zedelenmesi durumları olmaktadır. Manevi tazminat istenmesine birkaç örnek vermekte fayda vardır. Bunlar;
- Kasten yaralama sonucu
- Kasten Öldürme suçu sonucu
- İş kazası sebebiyle
- Hakaret Suçu
- İftira suçu sebebiyle manevi tazminat istenmesi olabilir.
Türk Borçlar Kanununda hukuka aykırı bir şekilde kişilik hakkı zedelenen kişi, manevi zarara uğramışsa manevi tazminat talep edebileceği açıkça belirtilmektedir. Yine aynı kanunda beden bütünlüğü zarar gören kişinin veya ölüm durumunda ölenin yakınlarının manevi tazminat talep edebileceğini açıkça belirtilmektedir. Ceza davasında manevi tazminat talebi, iş kazası manevi tazminat talebi konulu davalar açılabilmektedir. İşbu davalarda hakimin özel halleri göz önünde tutarak hak sahibine verilmesine karar vereceği manevi zarara ilişkin para tutarı adalete uygun olmalıdır. Tazminata hükmedilmesindeki amaç acı ve elemin bir nebze dahi olsa dindirilmesidir. Manevi tazminat davası ile takdir edilecek tazminat miktarı, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. Hakimin takdirinde olan manevi tazminat miktarı belirlenmesinde ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı , olay tarihi gibi özellikler dikkate alınmalıdır.
Manevi Tazminat Hesaplama
Manevi tazminat hesaplaması miktarı 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 51. ve 52. maddesinde düzenlenmiştir. İşbu maddelere göre “Hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler. Tazminatın irat biçiminde ödenmesine hükmedilirse, borçlu güvence göstermekle yükümlüdür.” “ Zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir.
Zarara hafif kusuruyla sebep olan tazminat yükümlüsü, tazminatı ödediğinde yoksulluğa düşecek olur ve hakkaniyet de gerektirirse hâkim, tazminatı indirebilir.” Manevi tazminat nedir? Manevi tazminat davasında para ödenir mi? Manevi tazminat davası ile her somut olayda ayrı bir değerlendirme yapılarak, zarara uğrayan kişinin subjektif sonuçları tespit edilerek zarara uğrayana belli bir miktar ödenmesine karar verilmektedir. İşbu tazminat davasında hukuki yardım alarak ilerlenmesi önem arz etmektedir. Tazminat davalarındaki süreçlerde hak kaybı yaşamamak adına uzman bir avukattan destek almanızda fayda vardır.
Av. Elif Duygu NİZAMOĞLU
