KVKK nedir ? Kişisel verilerin korunması kanununun kısaltmasıdır. Günümüzde başlıca teknoloji ve iletişim alanlarında meydana gelen gelişmeler ve hızlı dijitalleşme sonucunda kişilere ait birçok bilgi kolay erişilebilir hale gelmiştir. Bu durum insanlara ve işletmelere çeşitli avantajlar sağladığı gibi bilgilerin yetkisiz kişilerin eline geçerek kötü kullanımına da sebep olabilmektedir.
Kişilere ait bilgilerin kötüye kullanılmasının önüne geçilmesi ve Avrupa birliğine uyum süreci kapsamında TBMM tarafından 24 Mart 2016 tarihinde Kişisel verilerin korunması yasa tasarısı kabul edilmiş ve akabinde de kişisel verilerin korunması kanunu 07.04.2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Aynı zamanda kanun koyucu Anayasanın 20. Maddesinde yaptığı değişiklikle de kişisel verilerin korunmasını anayasal güvence altına almıştır. Bu açıklamalardan yola çıkarak KVKK nedir sorusunun cevabına kişisel verilerin korunmasını amaçlayan kanundur diyebiliriz.
İçindekiler
KVKK’NIN GETİRİLMESİNİN AMACI NEDİR?
Bu sorunun cevabı aslında KVKK nedir sorusunun cevabının içinde yer almaktadır. Şöyle ki, kişisel verilerin korunması hakkında ki kanunun getirilmesinin başlıca iki amacı vardır. Bunlardan ilki insanlara ait her türlü bilgiyi yani kişisel veriyi elinde tutan kurum ve kişilerin bu bilgileri belirli kurallar altında işlemesi ve koruma altına alarak muhafazasını amaçlamaktadır. Bir diğer deyişle ilgili kanun kişisel verilerin korunması hususunda verileri elinde tutan kişi ve kurumlara belirli kurallar getirerek ilgili verilerin yetkisiz kişilerin eline geçmesini ve kötü amaçlarla kullanılmasını önlemeyi amaçlamıştır. İkinci amaç ise insanların anayasa ile güvence altına alınan başta kişilik hakkı ve özel hayatın gizliliğinin korunması hakkını koruyarak güçlendirme amacıdır.
KİŞİSEL VERİ NEDİR?
KVKK nedir sorusunun yukarıda cevabını verdikten sonra KVKK’nın içinde en önemli anahtar kelime olan kişisel veri nedir sorusunu cevaplamak gerekmektedir. Kişisel veri kimliği belirli ya da belirlenebilir gerçek kişilere ilişkin her türlü bilgiyi ifade etmektedir. Bu kapsamda, herhangi bir bilginin kişisel bilgi olup olmadığının belirlenmesi için ilgili bilginin gerçek bir kişiye ait olması ve bilginin hangi kişiye ait olduğunun belirlenebilir olması gerekmektedir. Bu kapsamda yapılacak bir değerlendirme ile herhangi bir bilginin kişisel veri olup olmadığı açıkça tespit edilebilecektir. Yine de kişisel verinin kafamızda daha iyi canlanması adına örnek vermek gerekirse duruma göre kişinin isim soy isminden tutunda banka hesap bilgilerine kadar hatta yaş, cinsiyet, pasaport numarasına kadar her türlü bilgi kişisel veri olabilmektedir.
KVKK KAPSAMINDA KİŞİLERİN HAKLARI NELERDİR?
Kanun koyucu KVKK’nın 11. Maddesi ile kişisel verilerin korunması kapsamında insanlara bir takım haklar tanımıştır. Ancak bu hakların iyi anlaşılıp kavranması ve oluşmuş veya oluşabilecek bir hak ihlalinin tespit edilebilmesi için KVKK nedir ve kişisel veri nedir sorularının cevaplarının iyi anlaşılmış olması gerekmektedir. Bunu belirttikten sonra ilgili haklar şunlardır;
-Herkes, veri sorumlusuna başvurarak kendisiyle ilgili;
- Kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme,
- Kişisel verileri işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
- Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
- Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
- Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme,
- KVKK’nın 7 nci maddede öngörülen şartlar çerçevesinde kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
- 5. ve 6. madde uyarınca yapılan işlemlerin, kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
- İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,
- Kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğraması hâlinde zararın giderilmesini talep etme hakkıdır.
KVKK KAPSAMINDA HAKLARI İHLAL EDİLENLER NE YAPABİLİR ?
KVKK nedir adlı yazımızın bu kısmında KVKK kapsamında hak ihlali yaşayan gerçek kişiler başvurabilecekleri yollar anlatılacaktır. KVKK kapsamında hakları ihlal edilenler öncelikli olarak veri sorumlusuna başvurarak taleplerini veri sorumlusuna (veriyi elinde bulunduran kurum ve kişilere) iletebilirler. İlgili işlemin yazılı olarak yapılması zorunlu olmamakla beraber yazılı yapılması ispat açısından faydalı olacaktır. Veri sorumlusuna yapılacak başvurudan istenen sonucun alınmaması halinde ise Kişisel Verileri Koruma Kuruluna şikayet yapmak gerekecektir. Buna KVKK şikayeti denilmektedir. Kurul şikayet üzerine gerekli araştırmayı yaparak veri sorumlusuna tazminat ve idari para cezası gibi yaptırımlar uygulayabilmektedir.
Bununla birlikte KVKK kapsamında hakkı ihlal edilenler veri sorumlusunun cezai sorumluluğuna da gidebilecektir. Bunun için hak ihlaline uğrayanlar veri sorumlusu hakkında aşağıda ki suçlardan savcılığa suç duyurusunda bulunabilecektir. Bu suçlar;
- Kişisel verilerin kaydedilmesi Suçu (TCK 135)
- Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme Suçu (TCK 136)
- Verileri yok etme Suçu (TCK 138) dur.
VERİ SORUMLULARI İÇİN KVKK DANIŞMANLIĞI
KVKK nedir üzerine bilgiler verdikten sonra yazımızın bu kısmında kişisel veri işleyen kişi ve kurumların KVKK kapsamında sorumluluklarını ve bu kişi-şirketlere KVKK danışmanlığı verilmesi konusu üzerinde durulacaktır. KVVK kişisel verileri işleyen tüm kurum, kişi ve şirketleri kapsamaktadır. KVKK kapsamında bu kişi kurum ve şirketlerin kanun kapsamında uyması ve düzenlemesi gereken bir takım hukuki ve teknik zorunlulukları bulunmaktadır. İlgili zorunlulukları yerine getirmeyen yükümlüler 20.000-TL İle 1.000.000-TL arasında idari para cezası ile karşı karşıya kalabilmektedir. KVKK danışmanlığı kapsamında;
- Verbis (Veri Sorumluları Sicil Bilgi Sistemi) Kaydı ve Yönetimi,
- Kişisel Veri İşleme Envanteri Hazırlanması,
- Kişisel Veri İşleme ve Yok etme Politikasının Hazırlanması,
- İş Sözleşmelerin ve Disiplin Yönetmeliğinin KVK hükümlerine uygun hale getirilmesi,
- Açık Rıza Alınması Gereken İşlemlerin Tespiti ve Yöntemi,
- Aydınlatma Metinlerinin Hazırlanması,
- Kriz Yönetimi, şikâyet, başvuruları alma ve cevaplama sistemi oluşturulması sistemlerinin oluşturulması,
- Yönetici ve çalışanlara KVKK eğitimi verilmesi hususlarını kapsamaktadır.
Sürecin iyi yönetilmesi KVKK danışmanlığı konusuna hakim ve tecrübeli bir avukat ile çalışılması önem arz etmektedir.
KVKK nedir adlı yazımız KVKK konusuna dair başlıca temel bilgileri içermektedir.
