Kasten öldürme suçu nedir? Bir kimsenin başka bir insanın hayatına bilerek ve isteyerek yani kasti bir şekilde son vermesidir. ‘’Hayata karşı suçlar’’ kapsamına giren bu suç türünde korunan hukuki yarar; yaşama hakkı ve vücut bütünlüğüdür. TCK’da kasten öldürme basit (madde 81) ve nitelikli (madde 82) hal olmak üzere iki ayrı başlık altında düzenlenmiştir. Nitelikli hal suçun basit haline göre daha fazla ceza öngörmektedir.
Kasten öldürme suçu serbest hareketli bir suç türü olup, ölüm neticesini meydana getirecek hareket herhangi bir şekilde icra edilebilmektedir. Ayrıca bu suçun işlenmesi için kanun koyucu yalnızca icrai bir hareketin yapılmasını aramamakta, ihmali bir hareketle de bu suçun gerçekleşebileceğini (TCK madde 83) belirtmektedir.
Bu suç ancak yaşayan bir insana karşı işlenebilmektedir. Bu sebeple ana rahmindeki bir bebeğe karşı bu suç işlenememektedir. Böylesi bir durumda bebeğe karşı işlenen suç kasten öldürme suçu olarak değil TCK da yer alan çocuk düşürme veya çocuk düşürtme suçunu oluşturmaktadır.
İçindekiler
Kasten Öldürme Suçu Nitelikli Halleri Nelerdir?
Kasten öldürme suçunda nitelikli haller Türk Ceza Kanunu madde 82’de düzenlenmiştir. Buna göre nitelikli halin gerçekleşmesi için kasten öldürme suçunun tüm şartlarının mevcudiyeti ile birlikte belirli hareketlerin gerçekleşmesi veya belirli durumların mevcudiyeti de aranmaktadır. İlgili kanun maddesine göre;
Kasten öldürme suçu;
- Tasarlayarak,
- Canavarca hisle veya eziyet çektirerek,
- Yangın, su baskını, tahrip, batırma veya bombalama ya da nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanmak suretiyle,
- Üst soy veya alt soydan birine ya da eş veya kardeşe karşı,
- Çocuğa ya da beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı,
- Gebe olduğu bilinen kadına karşı,
- Kişinin yerine getirdiği kamu görevi nedeniyle,
- Bir suçu gizlemek, delillerini ortadan kaldırmak veya işlenmesini kolaylaştırmak ya da yakalanmamak amacıyla,
- Bir suçu işleyememekten dolayı duyduğu infialle,
- Kan gütme saikiyle,
- Töre saikiyle,
işlenmesi halinde nitelikli hal gerçekleşmiş olmaktadır. Nitelikli hal suçun basit haline göre sanığa daha fazla ceza verilmesini gerektirmektedir.
İhmali Davranışla Gerçekleşen Kasten Adam Öldürme Suçu Nedir?
Kasten öldürme suçu serbest hareketli bir suç olduğu için öldürme fiili için yapılan hareket icrai nitelikte olabileceği gibi ihmali nitelikte de olabilir. Bir diğer deyişle öldürme fiili için her daim bir hareket yapılması gerekmemekte olup, kişinin yapmakla yükümlü olduğu davranışları yapmaması da kasten öldürme fiilini gerçekleştirebilir. Kasten öldürmenin ihmali davranışla işlenmesi suçu TCK md. 83’te düzenlenmiştir. Failin ihmali davranışından sorumlu tutulabilmesi için kanun birtakım şartlar aramaktadır. İlk olarak kanun koyucu yapılan ihmali davranışın icrai davranışa eş değer olması gerektiğini belirtmiş ve bununla birlikte aşağıdaki şartlardan birinin mevcudiyetini aramıştır. Bunlar;
- Kişinin kanuni düzenlemelerden kaynaklı sorumluluğunun bulunması,
- Kişinin sözleşmeden kaynaklı bir yükümlülüğünün bulunması (örn: ölünceye kadar bakma sözleşmesine aykırılık göstererek bilerek ve isteyerek bakmakla yükümlü olduğu kişiye bakmaması sonucu ölümün meydana gelmesi)
- Önceden gerçekleştirilen bir hareketin başkasının hayatı üzerinde tehlikeli bir durum yaratması (örn: trafik kazası sonucunda yaralanan kişinin hastaneye götürülmemesi ve bunun sonucunda kişinin ölmesi) gerekir.
Kasten Öldürme Suçu Cezası Nedir?
Kasten Öldürme Suçunun Cezası:
Türk ceza kanunu madde 81’e göre kasten öldürme suçunun cezası müebbet hapistir.
Kasten Öldürme Suçunda Nitelikli Halin Mevcudiyeti Sebebiyle Verilecek Ceza:
Türk ceza kanunu madde 82’ye göre nitelikli hallerden birinin mevcudiyeti halinde verilecek ceza ağırlaştırılmış müebbet hapistir.
İhmali davranışla işlenen kasten öldürmenin cezası ;
İhmali davranışla kasten öldürme suçu işleyen kişi hakkında, verilen ceza ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ise 20 yıldan 25 yıla kadar hapis, müebbet hapis cezası ise 15 yıldan 20 yıla kadar hapis, diğer hallerde ise 10 yıldan 15 yıla kadar hapis cezasına hükmolunabilecek gibi, cezada indirim de yapılmayabilir. Burada kanun koyucu hakime cezada indirip yapıp yapmama konusunda takdir hakkı tanımıştır.
Kasten Öldürme Suçu İçin Haksız Tahrik Uygulaması ve Meşru Savunma Hali
Haksız tahrik; kişinin haksız bir fiil sonucu kendisinde meydana gelen hiddet ve şiddetli elem sonucu suç işlemesi durumudur. Haksız tahrik altında kişinin işlediği fiil suç teşkil etmekle birlikte cezada indirim yapılmasına imkan sağlamaktadır. Bir diğer deyişle haksız tahrik cezai sorumluluğu azaltan bir hal olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kanun koyucu kasten öldürme suçu için haksız tahrik indiriminin ancak şartların mevcut olması durumda uygulanabileceğini belirtmiştir. Bu durumda faile verilecek ceza, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine 18 yıldan 24 yıla, müebbet hapis cezası yerine 12 yıldan 18 yıla kadar hapis cezası olacaktır (TCK md. 29). Süreli hapis cezası verilmesi halinde ise ceza ¼ ünden ¾ üne kadar indirilebilmektedir.
Meşru savunma; bir kimsenin kendisine karşı veya başkasına yönelik olarak ortaya çıkan haksız bir fiili bertaraf etmek adına fiille orantılı olarak karşılık vermesi sonucu meydana getirdiği davranış biçimine denir. Haksız tahrikten farklı olarak cezayı ortadan kaldıran hal(hukuka uygunluk nedeni) olarak düzenlenmiştir. Fakat karşılık verilen hareketin ölçülü olması en temel şartlardan biridir(TCK md. 25).
Kasten Öldürme Suçu İçin Zaman Aşımı ve Görevli Mahkeme
Zaman aşımı: Kasten öldürme suçunda öngörülen zaman aşımı süresi kanun koyucu tarafından iki farklı şekilde düzenlenmiştir buna göre; TCK madde 81 de düzenlenen suçun temel hali için 25 yıl, TCK madde 82 de düzenlenen nitelikli hali için ise 30 yıllık bir zaman aşımı süresi vardır.
Görevli Mahkeme: Kanun koyucu tarafından bu suç için belirlenen ceza miktarı 10 yıldan fazla olduğu için görevli mahkeme ağır ceza mahkemeleridir.
Kasten öldürme suçu Ceza Muhakemesi Kanunundaki hükmün açıklanmasının geri bırakılması ve cezanın ertelenmesi şartlarını sağlamadığı için bu düzenlemeler bu suça uygulanamamaktadır.
Kasten öldürme suçu gibi ağır ceza mahkemesinin görev alanına giren suçlarda bir ceza avukatı ile çalışılması, etkin bir savunma yapılması ve hak kaybı yaşanmaması açısından büyük önem arz etmektedir.
