itirazın kaldırılması davası ve itirazın kaldırılması nedir ? Alacaklı alacağını alabilmek adına borçluya icra takibi başlatabilir. İcra takibi kapsamında icra dairesi alacaklıya ödeme emri tebliğ eder. Eğer ki yasal süresi içinde borçlu ödeme emrine itiraz ederse icra takibi durur ve alacaklı alacağını alabilmek adına işlemlere devam edemez. Bu durumda alacaklının icra işlemlerine devam edebilmesi için borçlunun itirazını hükümden düşürtmesi gerekmektedir. İtirazın hükümden düşürülmesi için alacaklı itirazın iptali davası veya itirazın kaldırılması davası açabilir.
Ancak somut olayda şartları varsa itirazın iptali değil, kaldırılması davası açmak alacaklının daha lehinedir. Zira bu yol itirazın iptaline göre daha hızlı sonuçlanmaktadır. İcra ve İflas Kanunu madde 68 de itirazın kaldırılması düzenlenmiştir. Kanuna göre itirazın kaldırılması itirazın kesin kaldırılması ve itirazın geçici olarak kaldırılması olmak üzere iki çeşittir.
İtirazın Kesin Olarak Kaldırılması
Takibe konu alacak, İcra ve iflas kanunu madde 68 de sayılan belgelerden birine dayanıyorsa ve sadece icra takibinde ki borca itiraz edilmişse bu takdirde itirazın kesin olarak kaldırılması davası yoluna gidilir. İİK 68 deki takibe konu alacağın dayandığı belgeler şunlardır;
- İmza İtirazında Bulunulmamış Adi Senet; Alacak imza itirazında bulunulmamış adi bir senede dayanıyorsa bu takdirde itirazın kesin kaldırılması yoluna gidilir.
- Noter Tarafından İmzası Onaylanmış Senet; Alacağa dayanak belgedeki borçlunun imzası noter tarafından onaylanmışsa bu takdirde itirazın kaldırılması yoluna gidilecektir.
- Resmi Dairelerin Verdikleri Belgeler: Alacağa dayanak belge resmi bir kurum tarafından düzenlenmişse bu takdirde yine itirazın kesin kaldırılması yoluna gidilecektir.
- Resmi Makam ve Memurlar Önünde Borç İkrarında Bulunulup Tutanağa Bağlanılan Belgeler; Alacak resmi makam veya memurlar önünde borç ikrarında bulunulup, makam veya memurlar tarafından tutanak altına alınmışsa bu takdirde yine itirazın kaldırılması yoluna gidilir.
- Kredi Kurumlarının Düzenlediği Belgeler; Bankaların müşterilerine gönderdiği kredi sözleşmeleri ve hesap özetlerine 1 ay içinde itiraz edilmezse ve sonrasında bu kredi sözleşmesi ve hesap özeti icra takibine dayanak yapılır ve borçlu itiraz ederse bu takdirde de alacaklı itirazın kaldırılması davası açacaktır.
İtirazın Kesin Olarak Kaldırılmasında Yargılama Usulü
Borçlu ödeme emrine itiraz ettikten sonra 6 ay içinde kesin olarak itirazın kaldırılması davası alacaklı tarafından açılmalıdır. 6 aylık süre hak düşürücü süre olup, bu süre geçirildikten sonra açılan dava reddedilecektir. İtirazın kaldırılması davasına icra mahkemesi bakmakla görevlidir.
İtirazın kaldırılmasına ilişkin dava basit yargılama usulüne tabidir. Alacaklı tarafından dava dilekçesinin mahkemeye verilmesi ile dava süreci başlar. Daha sonra borçlu davalı mahkemeye cevap dilekçesi sunar. Yargılama icra mahkemesinde duruşmalı olarak yapılır.
Mahkeme itiraz sebeplerini, borcun ödenip ödenmediğini kendisine sunulan deliller üzerinden değerlendirerek karar verir. Mahkemenin kararı davanın kabulü, reddi veya kısmen kabul kısmen reddi yönünde olabilir. Mahkeme kararı duruma göre istinaf kanun yoluna başvurularak üst mahkemeye taşınabilir. Bu takdirde ilk derece mahkemesinin kararı kesinleşmez.
İtirazın Geçici Olarak Kaldırılması
Borçlu itirazını alacağa dayanak belgede ki imzaya benim değil diye yaparsa bu takdirde itirazın kesin kaldırılması davası değil, geçici olarak itirazın kaldırılması davası veya itirazın iptali davası yoluna başvurulabilir. İtirazın geçici olarak kaldırılması davasında mahkeme yalnızca imza incelemesi yapar. İtirazın kaldırılması davasında mahkeme alacağa dayanak belgede ki imzanın borçluya ait olup olmadığını bilirkişi marifetiyle tespit eder.
Mahkeme bilirkişi aracılığı ile borçlunun sağ eli ve sol eliyle attığı imzasını alır ve alacağa dayanak belge üzerinde ki imza ile karşılaştırma yapar. Bilirkişi incelemesi sonucunda imzanın borçluya ait olup olmadığı bu şekilde tespit edilir.
Eğer ki imza borçluya ait değilse mahkeme davanın reddine karar verir ve alacaklı icra dosyasında başkaca bir işlem yapamaz. Ayrıca borçlu tazminat talep etmişse %20 oranında borçluya alacaklı tarafından tazminat ödenmesine karar verilir.
Fakat imzanın borçluya ait olduğu tespit edilirse bu takdirde davanın kabulüne karar verilerek itiraz kaldırılır ve alacaklı icra işlemlerine devam eder. Ayrıca alacaklı talep etmişse %20 oranında borçludan tazminat alır.
İtirazın kaldırılması davası çok fazla hukuki ve teknik detay barındırdığından bu davalarda olası hak kayıplarının önlenmesi adına bir icra avukatı ile çalışılmasında fayda vardır.
Av. Ömer Erkuş
