Detayları ile beraber haftalık yasal çalışma süresi ve fazla mesai nedir? sorusuna detaylı cevapları bu makalemizde bulabilirsiniz.
Haftalık yasal çalışma süresi 45 saattir. Bu çalışma sürelerini aşan çalışmalar fazla mesaidir.
İçindekiler
İŞÇİYE NE KADAR FAZLA MESAİ YAPTIRILABİLİR?
İş kanunu madde 41 uyarınca fazla mesai günde 11, yılda 270 saati geçemeyecektir.
NE ZAMAN FAZLA MAESAİ YAPTIRILABİLİR?
İş kanunu madde 41 uyarınca ‘’ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle’’ fazla mesai yaptırılabilecektir.
FAZLA ÇALIŞMA İÇİN İŞÇİNİN ONAYININ ALINMASI GEREKİR Mİ?
Evet işçiye fazla mesai yaptırılabilmesi için 4758 sayılı iş kanunu madde 41 uyarınca işçinin onayının alınması gerekmektedir. FÇY madde 9/1 uyarınca bu onayın yazılı alınması gerektiği belirtilmiş ve madde 9/2 uyarınca da işçilerin yazılı onayının her yıl başında alınacağı ve işçilerin özlük dosyasında bu onayın saklanacağı belirtilmiştir. Önemle belirtmek gerekir ki işçiden alınan onay sadece o yılı kapsar, her yıl yeniden onay alınması gerekecektir.
FAZLA MESAİ İÇİN ÖDENECEK ÜCRET NE KADARDIR? İŞÇİ BU ÜCRETİ ALMAK YERİNE DİNLENME HAKKINI KULLANABİLİR Mİ?
Fazla mesai ücreti yapılan her bir saat fazla mesai için normal saatlik ücretinin %50 fazlasıdır. İşçi fazla mesai ücretini almak yerine yaptığı her bir saat fazla mesai için 1.5 saat dinlenme hakkını kullanabilir. Nitekim bu hakkını kullanacağı süreyi işveren belirleyecektir.
İşçi tarafından dinlenme hakkının kullanılması FÇY madde 6 uyarınca yazılı yapılması gerekmektedir. Yine aynı madde uyarınca 6 ay içinde işçinin bu hakkı kullandırılmalıdır.
DENKLEŞTİRME UYGULAMASI NEDİR?
İşçi bazı haftalar haftalık 45 saatten fazla çalışsa bile yaptığı fazla çalışmalar fazla mesai sayılmamaktadır. Zira burada bir hafta 45 saatten fazla çalışarak fazla mesai yapmakta diğer hafta 45 saatten az mesai yapmaktadır. Bu durumda 2 aylık ortalama çalışma sürresine bakılması ve ortalama çalışma süresi haftalık 45 saati geçmiyorsa fazla mesai olmadığı anlaşılır. Eğer 45 saati geçiyorsa burada fazla mesai yapılmış kabul edilir ve işçi bu fazla mesai ücretini alır. Bir nevi burada yoğunlaştırılmış iş haftasından sonra işçiye çalıştırılmadan geçireceği boş zamanlar verilmektedir.
Denkleştirme süresi en çok iş sözleşmelerinde 2 ay, toplu iş sözleşmelerinde ise 4 ay olabilmektedir.
Denkleştirme uygulamasının yapılabilmesi için İş Kanuna İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliğinin 5. Maddesi uyarınca tarafların yazılı olarak anlaşması gerekmektedir. Denkleştirme uygulanacak dönem ve bu süreçte işçilerin çalışma saatleri işverence belirlenecektir.(yönt. Madde 5/son)
FAZLA MESAİ ÜCRETİ NE KADARDIR?
Fazla mesai ücreti işçinin saatlik ücretinin %50 fazlasıdır. Bir diğer deyişle bir saatlik fazla mesai yapan işçi saatlik ücretinin bir buçuk katını alacaktır.
FAZLA MESAİ ÜCRETİ SÖZLEŞME İLE NORMAL ÜCRETİN İÇİNE DAHİL EDİLEBİLİR Mİ?
İş sözleşmesi ile fazla çalışma ücretinin normal ücrete dahil edilmesi kararlaştırılabilmektedir. Nitekim işçiye verilen ücretin fazla mesai ücretini içine alır ölçüde orantılı olması gerekmektedir. Bu duruma örnek verecek olursak asgari ücretin içine fazla mesai dahil edilemeyecektir.
Aynı zamanda fazla mesai ücretinin alınan ücrete dahil edilmesi yıllık 270 saat fazla mesai için geçerli olmaktadır. Yıllık 270 saati geçen çalışma yine fala mesai sayılacaktır.
